Leven en werk in het veen centraal in bibliotheek Heerenveen
Op maandag 13 oktober wordt in de bibliotheek van Heerenveen een informatieve en interactieve avond gehouden over de vervening in Heerenveen en omstreken. In woord en beeld komen de woon- en werkomstandigheden van de veenarbeiders en hun gezinnen aan bod. Deze interessante bijeenkomst in het kader van de Maand van de Geschiedenis begint om 19.30 uur in het Leescafé aan het Burgemeester Kuperusplein 48 en duurt tot ongeveer 21.30 uur. De organisatie is in handen van het HIP (Historisch Informatiepunt) en de toegang is gratis.
De heer Jan Frieswijk, vrijwilliger/gids en penningmeester van openluchtmuseum It Damshûs in Nij Beets, verzorgt de inleiding. Hij neemt de aanwezigen mee naar de ontstaansgeschiedenis van de grootschalige vervening, die vanuit Giethoorn op diverse plaatsen in Friesland heeft plaatsgevonden. De lokale bevolking werd ingehuurd voor dit zware werk, maar dit bracht deze arbeiders geen welvaart. Ze bezaten geen rechten, zelfs geen stemrecht en de veenbazen hadden het op alle fronten voor het zeggen, onder meer via de gedwongen winkelnering. Het is niet meer dan logisch dat dit tot een sociale en politieke strijd leidde: opstand in de turf!
In de pauze (met koffie) zijn er unieke filmbeelden te zien van een Polygoonjournaal uit 1926. Deze opnamen met gezinnen voor hun woningen zijn zeer waarschijnlijk gemaakt in de buurt van Jubbega. Verder kunnen er prachtige, maar schrijnende foto’s worden bekeken van de woonomstandigheden in het veen in het begin van de vorige eeuw.
Na de pauze is er aandacht voor de turf. Wat is het, hoe is het ontstaan, hoe werd het gestoken en wat deed men er mee? Ook dit verhaal wordt ondersteund door foto’s en een filmpje. Daarna is er onder leiding van de heer Frieswijk een vraaggesprek met een drietal veenarbeiders uit Haulerwijk. Deze heren op leeftijd kunnen nog uit eigen ervaring vertellen over het werk in het hoogveen.
Nu nog zijn er in het Friese landschap duidelijk sporen van de vervening te zien. De meest bekende zijn de prachtige natuurgebieden Fochteloërveen en De Deelen. De avond wordt rond 21.30 uur afgesloten met beelden van deze gebieden.
Er is een kleine expositie in het Leescafé van de bibliotheek ingericht met diverse gebruiksvoorwerpen en foto’s over de turfwinning. Deze tentoonstelling is de hele maand oktober (de Maand van de Geschiedenis) te zien en wordt onder anderen bezocht door leerlingen van zeven basisscholen. Zij leren middels een lesbrief van alles over de turfwinning.